Pearls in Baroque - Koffiecantates en Brandenburgs concert nr. 5

Koffiehuizen

Vergelijkbaar met de recente uitbreiding van koffiehuizen uit de VS, zoals Starbucks, ontstonden in de 2e helft van de 17e eeuw koffiehuizen in heel Europa. Alleen al in Parijs waren er tegen 1720 zo’n 380 koffiehuizen. Voor de bourgeoisie waren het openbare plaatsen van samenkomst, gesprek en discussie, waar koffie werd gedronken, kranten werden gelezen en naar muziek werd geluisterd. De maatschappelijke impact van koffiehuizen in de barok is enigszins vergelijkbaar met die van internet tegenwoordig. De groeiende belangstelling voor koffie leverde dichters en enkele componisten een populair onderwerp op. In een boek met cantates over mythologie van de Franse hofcomponist Nicolas Bernier valt 'Le Caffé' op met dit ongebruikelijke onderwerp voor een cantate. Het stuk is enkele decennia ouder dan de enige andere nog bestaande en beroemdere 'Kaffee Kantata' van J.S. Bach. In 'Le Caffé' werd koffie geroemd om zijn opbeurende werking, terwijl Bachs 'Kaffee Kantata' de keerzijde van koffie aansnijdt in een verhaal over de angst van een vader dat zijn dochter verslaafd is aan koffie. Beide cantates staan op het programma van dit exclusieve concert.

Brandenburgse concert nr. 5

Daarop staat ook het vijfde van Bachs beroemde (zes) Brandenburgse concerten, die hun naam ontlenen aan het feit dat Bach ze had geschreven voor Christian Ludwig, de markgraaf van Brandenburg. Het vijfde Brandenburgse concert is bijzonder vanwege de prominente solo voor klavecimbel, naast solopartijen voor traverso en viool. Het programma wordt gecompleteerd met de Gavotte uit Bachs Derde partita, uitgevoerd met barokdans in historisch kostuum.