Hoe Geschiedenis in ons Leeft

Verschillende publieksprogramma's

In het Rijksmuseum vinden op 4 mei verschillende publieksprogramma's plaats van Open Joodse Huizen/Huizen van Verzet (OJH). Deze programma's gaan in op de Joodse-Amsterdamse geschiedenis en vertellen over het leven van Joodse-Amsterdammers die verbonden zijn aan het Rijksmuseum. De programma's zijn gratis te bezoeken, na reservering.

4 mei 2025 11:00-12:00: OJH Sara's Mysteries (6+)

Tijdens een live podcastopname in samenwerking met Sara de Monchy van de Zapp-podcast Sara��s Mysteries lost Sara samen met een kind een mysterie op over een oorlogsverhaal in de familie. Daarbij worden ze geholpen door Shula Tas, die een boek schreef over stoppen met zingen, en zo in de geschiedenis van haar familie terechtkwam. Dit programma is een bijzondere editie van Open Joodse Huizen, geschikt voor kinderen vanaf 6 jaar. Locatie: Theater Teekenschool, Hobbemastraat 25, Amsterdam

In verband met de beperkte capaciteit van de Teekenschool verzoekt het Rijksmuseum alle bezoekers vriendelijk om dit programma met maximaal 1 volwassen begeleider per kind of familie te bezoeken. 30 plekken beschikbaar

4 mei 2025 13:00-14:00: OJH Aat Breur

In de eerste decennia na de Tweede Wereldoorlog sprak kunstenares en verzetsvrouw Aat Breur met geen woord over haar ervaringen tijdens de oorlog. Pas in 1980 toonde ze de tekeningen die ze maakte in kamp Ravensbrück, en vertelde ze over haar verzetswerk. In de Teekenschool van het Rijksmuseum vertellen historici Agnes Cremers en Mark Bergsma samen met journaliste Yvonne Scholten, die ook bevriend met Aat was, haar verhaal. Locatie: Theater Teekenschool, Hobbemastraat 25, Amsterdam. 25 plekken beschikbaar

4 mei 2025 14:00-15:00 : Atlas van het Museumplein

Het Museumplein, toen het IJsclubterrein, vormde het hart van de Duitse bezetting in Amsterdam. Veel Duitse instanties, militair en civiel, namen in 1940 hun intrek in de villa’s aan het plein, van de Ortskommandantur tot Kameradschaftshaus Erika. Ondertussen bezocht de bezetter ook graag het Concertgebouw en het Rijksmuseum. Het hoofdkwartier van de NSB in Amsterdam bevond zich vlakbij in De Lairessestraat. Etty Hillesum woonde ook aan het plein. In 1944 werd het terrein afgezet met prikkeldraad en veranderde in een Stützpunkt voor de verdediging van de stad. Bianca Stigter, auteur van het boek Atlas van een bezette stad. Amsterdam 1940-1945 (2019) geeft tijdens dit programma een indruk van het plein en de straten er omheen in oorlogstijd.

Locatie: Auditorium Rijksmuseum. 300 plekken beschikbaar.

4 mei 2025: 15:00-16:00: OJH Max van Dam

Max van Dam volgde voor de oorlog zijn opleiding tot tekenleraar in dit gebouw. Hij won in 1938 de Prix de Rome. Zijn werk krijgt erkenning juist op het moment dat hij zich, vanwege toenemend antisemitisme en het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, zo onzichtbaar mogelijk moest maken. Na een periode van onderduik en vlucht kwam Van Dam terecht in vernietigingskamp Sobibor. Daar wist hij bijna een half jaar als gevangene te overleven door schilderijen te maken voor SS’ers. In 1943 werd hij in Sobibor vermoord. Kunsthistorica Frederieke Jeletich-Visser, die een boek over Max schreef, vertelt.

Locatie: Theater Teekenschool, Hobbemastraat 25, Amsterdam. 25 plekken beschikbaar.

4 mei 2025 16:00-17:00 : Vrouwen van het verzet

Welke rol speelden vrouwen in het verzet? Wie kreeg erkenning en wie niet? Historici Agnes Cremers en Mark Bergsma reconstrueerden voor hun onlangs verschenen boek Verzetsvrouwen de levens van 10 vrouwen die tegen de nazi's in verzet kwamen. Hun onderzoek is een ode aan de vele vergeten vrouwen uit de illegaliteit en doorbreekt het beeld dat verzet in de Tweede Wereldoorlog voornamelijk door mannen werd gedaan. Op 4 mei gaan ze met conservator Marion Anker, verbonden aan onderzoeksproject Vrouwen van het Rijksmuseum, naar aanleiding van hun boek in gesprek over het terugvinden van vergeten verhalen, onderzoek naar de rol van vrouwen in de geschiedenis en de zoektocht naar nieuwe narratieven.

Locatie: Auditorium Rijksmuseum, 300 plekken beschikbaar

5 mei 2025 12:00 - 13:30 Vrijheidsmaaltijd

Op maandag 5 mei 2025 vieren we 80 jaar vrijheid. Het Rijksmuseum en Bevrijdingsdans festival organiseren die middag samen een gratis, feestelijke Vrijheidsmaaltijd in de Rijksmuseumtuinen.

Er worden 80 maaltijden geserveerd om dit bijzondere jubileum te markeren. Genodigden en spontane gasten ontmoeten elkaar en gaan tijdens de maaltijd in gesprek over vrijheid en onvrijheid. Moderatoren van Amnesty International leiden met hun Human Rights Talks de gesprekken aan tafel. Laat je daarnaast verrassen door een betoverend optreden van Tango Argentino Amsterdam. Het dansduo Arjan en Marianne brengt met twee tango’s de passie en speelsheid van deze dans tot leven. Locatie: Rijksmuseumtuinen

Programma

11.45 uur - Inloop

12 uur - Vrijheidsmaaltijd

13.30 uur - Einde