IDFA: Rule of Stone - Danae Elon

Jeruzalemsteen

Het verhaal dat deze documentaire vertelt begint met Jeruzalemsteen, het materiaal dat wettelijk is aangewezen om de stad zijn bijzondere esthetiek te geven. Daarmee werd architectuur een wapen in een stilzwijgend maar uitzonderlijk effectief kolonisatie- en onteigeningsproces.

Door archiefmateriaal te verweven met interviews met architecten, stedenplanners en bewoners onthult Rule of Stone hoe stadsontwerp en de perceptie van schoonheid werden ingelijfd in een onzichtbare annexatieoorlog. Na de Israëlische verovering van Oost-Jeruzalem in 1967 volgde de onteigening van Palestijns land en de inperking van Palestijnse buurten, om plaats te maken voor de bouw van een moderne stad die de mythe van Joods-historische continuïteit in de bezette gebieden zou hardmaken.

Zijn architecten en stedenplanners slechts uitvoerders van overheidsbeleid of hebben zij ook een morele verantwoordelijkheid? Die vraag klinkt door de film heen. Architecten leefden zich uit, maar de stadsvernieuwing drukte ook bevolkingsbeleid door dat moest leiden tot een afname van het Palestijnse inwonertal. 'Het was een architectuur met als boodschap: Wij zijn Jeruzalem!', aldus een Israëlische stedenplanner, die zich nu verbaasd afvraagt waarom zij er toen blind in meeging.