Theater na de Dam: Stuk Stoppelman

Theater na de Dam

Op de avond van de Nationale Dodenherdenking op 4 mei om 21.00 uur zetten theatermakers en artiesten in heel Nederland zich in om deze dag van extra betekenis te voorzien. Elk jaar spelen gelijktijdig meer dan honderddertig voorstellingen die ieder op hun eigen manier betrekking hebben op de Tweede Wereldoorlog. Dit jaar wordt de voorstelling Stuk Stoppelmans opgevoerd in De Balie. Een herbeleving van het oorlogsverleden van Marie, gespeeld door Gonny Gaakeer.

Marie Stoppelman

De Amsterdamse, Joodse arts Marie Stoppelman zat samen met broer Theo ondergedoken in Huize Wolfswaard in Wageningen. Een paar dagen voor Marie’s 30ste verjaardag in 1944 werden zij verraden en opgepakt. Vervolgens was hun eindstation Auschwitz. Als arts kreeg Marie de kans aan de gaskamers in Birkenau te ontkomen, werd noodgedwongen Kapo en assisteerde Mengele bij zijn gruwelijke experimenten. Bij de bevrijding door het Rode Leger op 27 januari 1945 was Marie op sterven na dood. Ze werd in de ziekenboeg gehouden; men zei dat het geen zin had haar te verplaatsen omdat ze niet levend aan zou komen. Deze zinnen hebben haar hele leven beïnvloed en levensdrift gegeven.

Deze kleine, pittige dame was niet stuk te krijgen en gaf alles, koste wat het kost, om levens van kinderen te redden. Zij promoveerde, werkte in Amerika, kwam terug en werd Chef de Clinique Kindergeneeskunde in het Amsterdamse Binnengasthuis. Ondertussen leefde Mengele in Brazilië en was de meest gezochte Nazi. Marie had meerdere officiële verklaringen afgegeven en wenste vurig dat deze sadist gepakt zou worden. Pas in 1992 bevestigde men Mengele’s dood, nadat zijn zoon DNA afstond. Tijdens Marie’s pensioen namen verdrongen herinneringen bezit van haar geheugen en beaamde zij Primo Levi; ‘Vrij, maar niet verlost’.

Stuk Stoppelman is een herbeleving van het oorlogsverleden van Marie, gespeeld door Gonny Gaakeer.