Wie is er bang voor gender?

Spookbeeld

In Wie is er bang voor gender? stelt de Amerikaanse filosoof Judith Butler dat gender in het publieke debat een ‘fantasma’ is geworden, een spookbeeld waar conservatieve bewegingen allerhande angsten op projecteren – om die angstbeelden vervolgens voor het karretje van reactionaire politiek te spannen.

Ook in Nederland laat de ‘antigenderbeweging’ steeds luider van zich horen. Zo demonstreerde een homobelangenorganisatie zij-aan-zij met extreemrechtse groeperingen tegen een voorleesuurtje door twee dragqueens. Gewapend met leuzen als ‘genderideologie = pedofilie’ en ‘Stop de LHBTI-propaganda’ voerden ze actie. Ook stond half Nederland op zijn kop toen bij een wetswijziging het woord moeder vervangen leek te worden door ouder. 

In diens boek onderzoekt Butler hoe gender zo gepolitiseerd is geraakt en doet een aanzet om het begrip gender te herclaimen. Butler wil zo tot een genderopvatting komen die bevrijdend in plaats van beangstigend is. In De Balie gaan met Butlers boek onder de arm met Nederlandse denkers in gesprek over gendergelijkheid en op zoek naar nieuwe progressieve allianties in een wereld die steeds conservatiever wordt.

Over Judith Butler

Judith Butler (1956) is een Amerikaanse filosoof verbonden aan de Universiteit van Berkeley, Californië. In de jaren negentig vergaarde Butler bekendheid met het boek Gender Trouble: Feminism and Subversion of Identity, waarin hen betoogde dat gender perfomatief vormgegeven wordt. Gender verwijst niet naar een essentiële eigenschap maar komt elke dag opnieuw tot stand in praktische handelingen en uitingen. Gender is dus iets wat je doet in plaats van wat je bent, zegt Butler. Butler werd daarmee een van de voornaamste stemmen in wat queer theorie is gaan heten. In 2020 heeft Butler aangegeven de voorkeur te geven aan genderneutrale voornaamwoorden.