60 jaar Turkse migratie een mijlpaal in de Nederlandse geschiedenis
Panelgesprek met diverse oude en nieuwe generatie Turkse Nederlandse theatermakers. Wat is de rol van migratie geweest in het werk van de makers? Speelt afkomst altijd een rol in hun werk?
Met o.a. Celil Toksöz, Meral Polat, Ayşegül Karaca, Sidar Toksöz & Ferhat Kaplan. Gemodereerd door Bart Top.
Op 19 augustus 2024 vieren we een bijzondere mijlpaal: 60 jaar geleden werd het verdrag tussen Nederland en Turkije getekend, waarmee de Turkse arbeidsmigratie naar Nederland officieel werd geregeld. Dit historische moment markeert de start van een nieuwe fase in de Nederlands-Turkse betrekkingen.
In 1960 telde Nederland slechts 22 Turken, Turken die kwamen om geld te sparen en uiteindelijk terug te keren naar Turkije, niet beseffende dat de meeste van hen zich in Nederland zouden wortelen om nooit meer terug te keren. Vandaag de dag telt Nederland bijna een half miljoen Turken, de grootste minderheidsgroep in Nederland. Hoewel de meerderheid van deze groep de Turkse etniciteit heeft, is er binnen deze groep ook een aanzienlijk aantal Koerden, Armeniërs, Assyriërs, Arabieren en andere etnische minderheden uit Turkije.
50 jaar HTIB, De Vereniging van Arbeiders uit Turkije in Nederland
Tien jaar later, op 7 juni 1974 kwamen een handjevol humanistische en socialistische arbeiders en politieke vluchtelingen uit Turkije bij elkaar en richtten de eerste Nederlands Turkse Arbeidersvereniging op, HTIB. De vereniging vormde een belangrijke brugfunctie tussen de migranten en de Nederlandse samenleving. Het werd een beweging die streed voor gelijke rechten, vrouwenemancipatie, vrije woord, vrijheid van religie en tegen homofobie.
In de loop der jaren groeide de vereniging en opende meerdere vestigingen. Terwijl ze werkte aan de concrete problematiek van de migrant, zette zij zich ook in voor de politieke vluchtelingen uit Turkije die na de staatsgrepen van 1971 en 1980. Ook organiseerde zij diverse culturele activiteiten en werd het een frisse wind voor kunstenaars en denkers uit Turkije.
Viering
Om deze dubbele jubilea te vieren, organiseert HTIB een reeks activiteiten in Amsterdam en andere steden.
De organisatie wil daarmee de voornamelijk negatieve beeldvorming omzetten en de nadruk leggen op de juist positieve ontwikkelingen van Turken in Nederland. Ze viert dit o.a. met literaire ontmoetingen tussen schrijvers en vertalers met o.a. Sinan Çankaya en Murat Isik, theatervoorstellingen van o.a. Dilan Yurdakul en Sadettin Kirmiziyüz, panelgesprekken tussen de oude en nieuwe generatie Turks-Nederlandse theatermakers, een documentaire vertoning die ter ere van het 50 jarig bestaan van HTIB wordt gemaakt door o.a. documentairemakers Selli Altunterim, Nilüfer Öder, Sinan Can en Gülsah Dogan, een fototentoonstelling met portretten van 3 generaties geschoten door jonge talent Yasemin Demirözcan en gecureerd door Yasemin Bagci.