Wandelroute door Noord-Oost

1. Zuilen van de Kapel ter Heilige Stede

In 1345 vond in een woning aan de Klaverstraat hoegenaamd het mirakel van Amsterdam plaats: een hostie die in het vuur terechtkwam, verbrandde niet. Op de plek van de woning werd een jaar later de Kapel ter Heilige Stede gebouwd. De kapel groeide uit tot een bedevaartsoord. "Dit betekende eigenlijk de start van het toerisme voor Amsterdam." De kapel werd in 1920 afgebroken en op miraculeuze wijze zijn er een aantal zuilen in Amsterdam Noord terecht gekomen.

• Zuilen van de Kapel ter Heilige Stede | Kruispunt J.H. van Heekweg en J. Drijverweg

2. Observatorium

Op een acht meter hoge heuvel tussen de A10 en de flats van de Elpermeer staat het Observatorium van kunstenaar Marinus Boezem. Het kunstwerk heeft de vorm van een chaise longue en rondom liggen granieten platen met afbeeldingen en namen van hemellichamen. "Veel mensen kennen natuurlijk wel de Grote Beer – of ‘het steelpannetje’ – maar door dit kunstwerk kun je nog veel meer sterrenbeelden zien en herkennen!" 

• Observatorium | Elpermeer 292

3. Zunderdorp

Jarenlang stond Zunderdorp bekend als het melkdorp van Amsterdam. De verse melk werd met roeiboten naar de melkmarkt in de stad vervoerd. "Omdat de melk per boot werd vervoerd, ging er weleens melk verloren. Dat werd dan aangevuld met water uit het IJ; zo ontstond de eerste halfvolle melk… Dat laatste is natuurlijk niet zo, maar het is wel een leuk verhaal."

• Zunderdorp

4. Volgermeerpolder

Deze plek is lange tijd gebruikt als stortplaats van de gemeente. Er werd niet alleen huisafval gestort, maar ook veel industrieel- en chemisch afval, waardoor het een van de giftigste plekken van Nederland werd. "Om het gebied op te schonen, werden stalen damwand diep de grond in geslagen. Ook werd de vervuiling afgedekt en voorzien van een dikke leeflaag. Daardoor ligt het gebied hoger dan de omgeving en heb je een prachtig uitzicht over de rest van Noord-Oost."

• Volgermeerpolder

5. Het Schoolhuis in Holysloot

"Het Schoolhuis is een schitterende plek met een heel mooi terras waarbij je uitkijkt over de weilanden. Ideaal om even tot rust te komen." Het restaurant ligt in het dorpje Holysloot. De naam ‘holy’ is overigens geen vertaling van het Engelse woord voor heilig, maar verwijst naar ‘laaggelegen land’ – aan een sloot dus.

• Het Schoolhuis | Dorpsstraat Holysloot 38

6. Ransdorpertoren

Het meest opmerkelijke aan deze toren uit 1542? De spits ontbreekt, terwijl die op oude bouwtekeningen duidelijk te zien is. "Wat de reden is, blijft een raadsel. Of men was bang dat de toren zou omvallen, of het geld was simpelweg op. In ieder geval kun je nu prachtig uitkijken vanaf de top." 

• Ransdorpertoren | Dorpsweg Ransdorp 57

7. Durgerdam

In 1964 bouwde architect en meubelontwerper Gerrit Rietveld hier een huis voor zijn kleindochter. Opvallend is dat de woning een plat dak heeft, terwijl dat in die tijd helemaal niet mocht. ‘Door foto’s te manipuleren, leek het alsof er wel een dak opzat. Daarom mocht het huis toch gebouwd worden. Dit was eigenlijk de eerste vorm van Photoshop!’ Ook liefhebbers van de tv-serie All Stars kunnen hier hun hart ophalen: de serie werd opgenomen op de velden van voetbalclub DRC.

8. De Witte Boogbrug

Tussen de Nieuwendammerdijk en de Schellingwouderdijk vind je een witte boogbrug. De bedoeling was dat de brug onderdeel zou worden van de Zuiderzeeweg, naar de IJtunnel. Scheepswerven in Nieuwendam hielden de weg tegen, waardoor de brug overbodig werd. De brug kreeg al snel de naam Brug van Niks naar Nergens. 

• De Witte Boogbrug | Monnikendammerweg

Extra: Vuurtoreneiland

Dit kleine eiland bij Durgerdam dankt zijn naam aan – je raadt het al – de vuurtoren die er al ruim drie eeuwen staat. Vuurtoreneiland was onderdeel van de Stelling van Amsterdam – de cirkel van forten, dammen, kazematten en sluizen rond de stad, die ooit de verdedigingslinie van de hoofdstad vormde. Sinds 2013 is er een restaurant gevestigd op het eiland. Ga je er uit eten, dan word je met een honderd jaar oude veerboot vanaf de Veemkade naar het eiland gebracht (en uiteraard weer terug). In de zomer dineer je er in een glazen kas, in de winter in het fort.

• Vuurtoreneiland | Opstapplaats: Oostelijke Handelskade 34

Extra: Weggezakt

Op verschillende plekken in Amsterdam Noord-Oost kun je palen van 5 meter hoog zien staan. Daaraan kun je aflezen hoezeer het land in 1000 jaar is weggezakt. "Omdat de boeren geen natte voeten wilden, pompten ze het water steeds weg. Dat zorgde er ook voor dat de grond wegzakte." Op de palen is met kleuren aangegeven hoeveel het veen daalde per 100 jaar.

Adri Doorneveld

Stadsgids Adri Doorneveld woont al 56 jaar in zijn geliefde stadsdeel Noord. Van 2007 tot 2014 werkte hij als adviseur toerisme en promotie van stadsdeel Noord. Nadat hij als toerismecoördinator aan de slag ging voor de gemeente Amsterdam, besloot hij zijn eigen bedrijf te beginnen: AdriAAA (Adri Amsterdam Avontuur Architectuur). Als Noordkenner geeft hij rondleidingen door het hele stadsdeel.